اسکنر فشار کف پا

1. تشخیص نوع قوس کف پا

کف پا دارای سه قوس است: دو قوس طولی (medial and lateral) و یک قوس عرضی قدامی. این قوس ها توسط استخوان های تارس و متاتارس تشکیل شده و توسط رباط ها و تاندون های پا پشتیبانی می شوند. بیمارانی که با درد در ناحیه پا و کمر را به رو هستند، معمولاً با مشکلات ساختاری پا و مچ پا روبرو هستند و ارزیابی صحیح این بیماران بسیار مهم است.

یکی از مهم ترین کاربردهای PT-SCAN، تشخیص نوع قوس کف پا و بررسی توزیع فشار کف پا در نواحی قوس طولی و عرضی پا است.

نمونه ای از گزارش اسکن پای شخص با کف پای صاف را در تصویر زیر مشاهده می کنید:

و افراد دارای کف پای گود (High Arch)، به دلیل عدم تماس یا تماس کم سینه پا با زمین، دارای اسکن فشاری به شکل زیر هستند:

دستگاه اسکن فشار کف پا با ارائه تصویری فشاری از کف پا، نوع پای بیمار را به صورت خودکار مشخص کرده و به شکل یک گزارش خروجی، در اختیار پزشک قرار می دهد.
نمونه ای از ریپورت دستگاه در تشخیص نوع قوس کف پا در تصویر زیر نشان داده شده است:

2. شناخت نقاط مستعد زخم در پای بیماران دیابتی

دلیل زخم پای دیابتی معمولا ساختار تغییر شکل یافته اسکلت پا به دلیل نوروپاتی است که سبب ایجاد فشارهای غیرمعمول در بعضی از قسمت های کف پا می شود. تحقیقات نشان می دهد که 20 درصد از پذیرش افراد دیابتی در بیمارستان ها به دلیل زخم های ایجاد شده در پا است.

یکی از دلایل ایجاد زخم در کف پای بیماران دیابتی، وارد شدن فشار بیش از حد به یک نقطه از کف پا در هنگام راه رفتن و ایستادن است. این فشار می تواند در قسمت های مختلف پای بیمار مانند پاشنه، زیر متاتارس ها، در قسمت سینه پا در افراد دارای مشکل شارکو، و یا زیر انگشت شست باشد.

یکی از خدماتی که کلینیک های دیابت به بیماران خود ارائه می دهند، خدمات مرتبط با زخم در افراد دارای دیابت است. متخصصین با استفاده از اسکنر فشار کف پا نقاط مستعد زخم در پای بیمار دیابتی را تشخیص داده و اقدامات پیشگیرانه مانند استفاده از کفی ها و کفش های مناسب را برای بیماران انجام دهند.

یکی از درمان های موثر در بیماران دیابتی دارای نقاط با ریسک بالا برای زخم، استفاده از کفی های آفلود مناسب است.

3. بررسی مشکلات قامتی و نحوه صحیح ایستادن

یکی از ناهنجاریهای اسکلتی شایع در بیماران، عدم توزیع مناسب وزن بر روی پاها است.برخی از افراد بیشتر وزن خود را بر روی یکی از پاها (پای چپ یا پای راست) می اندازند. به این معنی که مرکز ثقل بدن آن ها به سمت چپ یا راست تمایل دارد.برخی بیشتر وزن خود را بر روی پنجه پاهایشان می اندازند و بالاتنه این افراد و در نتیجه مرکز ثقل آن ها به سمت جلو تمایل دارد.بعضی از افراد بیشتر وزن خود را بر روی پاشنه پاهایشان می اندازند و مرکز ثقل آنها به سمت عقب بدنشان تمایل دارد.در تصویر زیر مشکلات یک توزیع نرمال وزن در کنار یک توزیع غیر نرمال به چشم دیده می شود.

هر یک از این علائم نشان دهنده ی یک نارسایی و مشکل اسکلتی – عضلانی در بیماران است که نیاز به مراقبت، پیشگیری از پیشرفت و در نتیجه درمان دارند.در اینجا راجع به دلایل به وجود آمدن این گونه مشکلات بیشتر توضیح خواهیم داد.با استفاده از اسکنر فشار کف پا و با ایستادن بیمار بر روی صفحه اندازه گیری دستگاه، در حالت نرمال ایستادن، دستگاه اسکنر فشار کف پا، گزارش کاملی از نحوه توزیع وزن در قسمت های چپ، راست، جلو و عقب کف پای بیمار را ارائه می دهد.این سنجش به شکل یک گزارش کامل در اختیار پزشک و بیمار قرار می گیرد.

تصویری از گزارش خروجی تست دستگاه که نمایانگر درصد توزیع وزن بر روی پاها است را مشاهده میکنید:

4. بررسی کامل عملکرد پا در فاز استنس در یک گام

متخصصین بیومکانیک در آنالیز گیت (چرخه گام برداشتن)، گیت را به دو فاز استنس و سوئینگ تقسیم بندی می کنند.فاز استنس، عملا از لحظه برخورد پاشنه یک پا با زمین شروع شده و تا لحظه جدا شدن انگشتان پا از زمین ادامه پیدا می کند.به طور معمول در یک گیت نرمال، ابتدا پاشنه پا با زمین برخورد می کند، و سپس سطح تماس پا با زمین تا تماس کامل پاشنه، سینه و انگشتان با زمین ادامه پیدا می کند. در این مرحله تمام وزن بدن بر روی یک پا قرار می گیرد.

سپس فرآیند گام برداشتن با جدا شدن پاشنه پا از زمین ادامه می یابد. این فاز تا جدا شدن کامل انگشتان از زمین ادامه پیدا می کند.برخی از بیماران به دلیل مشکلات مختلف در زانو، لگن، مشکلات عصبی و …. دارای گیت نرمالی نیستند. این نرمال نبودن گیت در فاز استنس توسط دستگاه اسکنر فشار کف پا قابل تحلیل و بررسی است.فوت اسکنر فشاری با ثبت اطلاعات فشار کف پا با سرعت بالا، و ارائه خروجی هایی مانند خط سیر مرکز فشار (Cop Line)، عکس از لحظات مختلف تماس پا با زمین و فشار تفکیک نواحی مختلف پا، امکان مطالعه کامل نحوه گام برداشتن بیمار را فراهم می کند. در ادامه نمونه هایی از گزارش های خروجی دستگاه جهت تحلیل گام را مشاهده می کنید.

5. بررسی میزان تعادل

یکی از مشکلاتی که با استفاده از دستگاه اسکنر فشار کف پا (فوت اسکنر فشاری) قابل ارزیابی است، ضعف در حفظ تعادل می باشد. در این تست بیمار بر روی دستگاه در وضعیت نرمال می ایستند و مرکز ثقل بیمار به مدت معلومی مانیتور و ضبط می گردد.

خروجی های این تست نشان دهنده وضعیت تعادل بیمار در حالت ایستاده هستند.یکی از تست های معروف جهت بررسی میزان تعادل و بررسی حس عمقی بیماران، تست رومبرگ است که با استفاده از این دستگاه قابل پیاده سازی است.